Foto: Masi Oka moet als Hiro Nakamura zijn vader Kaito Nakamura (gespeeld door George Takei) opvolgen in het familiebedrijf en als held in Heroes (2006–2010)
Wat of ik dacht van opvolgmelk, werd me in een Facebook privé berichtje gevraagd. En of ik daar ook een artikel over wist. Mijn antwoord was kort: opvolgmelk is onzin en ik weet even zo gauw geen artikel erover. Voornamelijk wist ik geen artikel* omdat het non-issue is, ofwel men praat de reclamepraatjes van de fabrikanten na ofwel men vindt het te zot om woorden aan vuil te maken. Napraten van verkooppraatjes kom je breeduit tegen. Ook in de zorg. Ook door mensen die beter zouden moeten weten. Zorgverleners die doodleuk, zonder een spier te verrekken of in luid en draconische lachen uit te barsten, met droge ogen verklaren dat het kindje na een half jaar uitsluitend borstvoeding nu opvolgmelk nodig heeft bij de boterham. Borstvoeding hoeft helemaal niet opgevolgd en vervangen te worden, dat blijft gewoon goed. Dat blijft zelfs nog jaren goed.
De marketing was wel weer heel erg slim. Eerst wordt het idee de wereld in geholpen dat de samenstelling van moedermelk na een half jaar drastisch verandert. Vervolgens dat dus de kunstvoeding ook moet veranderen. Nu is het niet helemaal een leugen van die veranderende samenstelling van moedermelk, maar de hele waarheid is het ook niet. Moedermelk is voortdurend wisselend van samenstelling, maar in voedingswaarde blijft het gedurende de hele borstvoedingsperiode (na de colostrumfase) min of meer gelijk. Het wordt na een jaar of zo wel wat vetter. Maar het wordt nooit minder. Opvolgmelk heeft een veel mindere voedingswaarde dan de gewone kunstvoeding, die al een karig alternatief is voor moedermelk.
Wat er in moedermelk door de maanden en jaren vooral verandert is de soort weerstand die het biedt. Er zitten namelijk precies die antistoffen in die het kind nodig heeft. Bij elke keer dat hij zijn actieradius vergroot (ook als hij ineens de aarde van de potplanten ontdekt of de inhoud van de kattenbak), besmet hij zijn moeder met die ziekteverwekkers als hij drinkt of natte slobberkusjes met haar deelt. In de borst worden dan razendsnel bijpassende antistoffen gemaakt en bij de volgende borstmaaltijd krijgt hij die al weer binnen. Daar kan geen opvolgmelk tegenop natuurlijk. Met of zonder belerende crèche leidster met haar mooie ‘’tot-drie-jaar’’ diagram. En bij het afbouwen van de melkproductie als het kindje naar stoppen toe gaat, wordt de melk geconcentreerder, met nog meer antistoffen. Nog even een laatste boost met de laatste borst, een boostborst als het ware.
Opvolgmelk, en daarna peutermelk of groeimelk, zijn volkomen onnodige, verzonnen producten. In feite zijn het enkel middelen die het mogelijk maken voor fabrikanten om reclame voor hun zuigelingenvoeding te kunnen maken. Het zijn directe gevolgen van het verbod op reclame voor zuigelingenvoeding tot 6 maanden. Volgens de WHO** en de First Steps Nutrition Trust*** zijn ze onnodig, onwenselijk en niet goed voor de gezondheid van kinderen. Het is erg jammer dat veel zorgverleners dit niet inzien en vrolijk de adviezen over opvolgmelk opvolgen die ze door de fabrikanten ervan ingefluisterd krijgen.
Zolang melk nog het hoofdbestanddeel is van het menu van een kind (tot de eerste verjaardag ongeveer) heeft het kind borstvoeding nodig en bij gebrek daaraan gewone kunstvoeding nummer 1. Als melk niet meer het hoofdvoedsel is maar bijvoeding wordt, dan is het nog steeds borstvoeding en bij gebrek daaraan volle koe- of geitenmelk. Kinderen die borstvoeding krijgen hebben geen andere melk nodig. Kinderen die geen borstvoeding krijgen hebben een volledige zuigelingenvoeding nodig of volle koe- of geitenmelk. Geen enkel kind heeft opvolgmelk, peutermelk of groeimelk nodig.
*) Ik bleef er toch mee bezig, met dit onderwerp en vond een paar artikelen, zoals de twee hieronder
**) WHO: Information concerning the use and marketing of follow-up formula. 17-07-2013
‘’The Organization further maintains that as well as being unnecessary, follow -up formula is unsuitable when used as a breast-m ilk replacement from six months of age onwards. Current formulations lead to higher protein intake and lower intake of essential fatty acids, iron, zinc and B vitamins than those recommended by WHO for adequate growth and development of infants and young children.’’
‘’In summary, WHO recommends exclusive breastfeeding for the first six months of an infant's life. Thereafter, local, nutritious foods should introduced, while breastfeeding continues for up to two years or beyond. Follow-up formula is therefore unnecessary. In addition, follow-up formula is not a suitable substitute for breast milk, due to its content.’’
***) The First Steps Nutrition Trust: Fortified milks for children: A worldwide review of fortified milks marketed for children over 1 year. (2013)
"Fortified milks are frequently high in sugar and are likely to contribute to higher energy intakes, which may contribute to chronic disease, and the voluntary fortification of foods and drinks needs to be questioned as there is increasing evidence that giving additional nutrients to those who do not need them may have adverse consequences.
"Fortified milks for older children are being irresponsibly marketed to vulnerable population groups worldwide, and stricter and clearer guidance is needed for International, national and local health departments to ensure that recommendations and regulations can be tightened."
‘’The Organization further maintains that as well as being unnecessary, follow -up formula is unsuitable when used as a breast-m ilk replacement from six months of age onwards. Current formulations lead to higher protein intake and lower intake of essential fatty acids, iron, zinc and B vitamins than those recommended by WHO for adequate growth and development of infants and young children.’’
‘’In summary, WHO recommends exclusive breastfeeding for the first six months of an infant's life. Thereafter, local, nutritious foods should introduced, while breastfeeding continues for up to two years or beyond. Follow-up formula is therefore unnecessary. In addition, follow-up formula is not a suitable substitute for breast milk, due to its content.’’
***) The First Steps Nutrition Trust: Fortified milks for children: A worldwide review of fortified milks marketed for children over 1 year. (2013)
"Fortified milks are frequently high in sugar and are likely to contribute to higher energy intakes, which may contribute to chronic disease, and the voluntary fortification of foods and drinks needs to be questioned as there is increasing evidence that giving additional nutrients to those who do not need them may have adverse consequences.
"Fortified milks for older children are being irresponsibly marketed to vulnerable population groups worldwide, and stricter and clearer guidance is needed for International, national and local health departments to ensure that recommendations and regulations can be tightened."