Foto: Robert Redford als de paardenfluisteraar Tom Booker en Scarlett Johansson als Grace MacLean in The Horse Whisperer
Waar we het decennialang moesten stellen met alleen een paardenfluisteraar, gevolgd door een hondenfluisteraar van twijfelachtig allooi, vliegen de fluisteraars ons nu om de oren. Gehandicaptenfluisteraar, paardenfluisteraar, hondenfluisteraar, leeuwenfluisteraar, immofluisteraar, konijnenfluisteraar, fluisteraar, hanenfluisteraar, karperfluisteraar en babyfluisteraar: een bloemlezing van twee pagina’s met hits op Google. letterlijk is een fluisteraar natuurlijk gewoon iemand die heel zachtjes praat. In al de eerder genoemde namen (met uitzondering van enkele die kennelijk als grap of parodie zijn bedoeld) wordt iemand bedoeld die het object van het fluisteren begrijpt, kan beïnvloeden en aanzetten tot gewenst gedrag. In het geval van de paarden- en hondenfluisteraars zijn het mensen die het normale, natuurlijke gedrag van hun doeldiersoort hebben bestudeerd en zich zelf gedragen als de leider van de leefgroep om zo het dier aan te zetten tot het gewenste gedrag. Het door de mens gewenste gedrag, wel te verstaan. Allerlei vormen van fluisteren met mensen richten zich op manieren van communiceren met mensen die nog niet, niet of niet meer kunnen spreken, waarbij soms baby’s, peuters, comateuze patiënten, zwaar mentaal gehandicapten en mensen met palliatieve zorg voor het gemak over één kam worden geschoven.
Waar ik bij allerlei andere vormen van mensenfluisteren denk ‘’whatever’’ ~rolt ogen~ en ''pick your battle'' ~haalt schouders op~ maak ik me bij babyfluisteraars zorgen. Zwaar generaliserend wil ik hier toch stellen dat het bij het grootste deel van dit soort therapeuten (en ik schaar hieronder ook de vele varianten van supernanny’s) gaat om mensen zonder specifieke opleiding in het veld van kinderlijke ontwikkeling, psychologie of pedagogiek en dat het doel over het algemeen is het kind te bewegen tot maatschappelijk aanvaardbaar of gewenst gedrag. Net als bij de honden van hondenfluisteraar Cesar gaat het erom iemand te vormen die zich zo gedraagt dat het voor de andere bewoners van een huis aangenaam is. En waar dit een waardevolle interventie kan zijn wanneer het gaat om ontspoorde paarden en honden, en misschien zelfs bij kinderen waarbij het in de eerdere opvoeding fout is gegaan, is het zeker niet de beste manier om kinderen vanaf de geboorte te behandelen en benaderen, als primaire opvoedingsmethode.
Wat een mensenbaby en –peuter nodig heeft is niet fluisteren maar luisteren. Liefdevol, sensitief, empatisch, responsief luisteren. Luisteren met alle zintuigen op een basis van realistische kennis over wat een baby is en hoe hij werkt. Dan zal de baby of de peuter (ook als hij nog niet met woorden kan praten) vertellen wat hij voelt en nodig heeft. De sensitieve, responsieve ouder kan daar dan adequaat op reageren en de baby of peuter geven wat hij nodig heeft. Baby’s zullen al heel snel hun gedrag gaan spiegelen aan het gedrag dat zij ervaren. Peuters zijn daar al erg ervaren in: ze vertonen gedrag wat van hen wordt verwacht, omdat ze het gedrag dat zij om hen heen zien en ervaren spiegelen. Ouders hoeven dus helemaal niet te fluisteren om bepaald gedrag voor elkaar te krijgen: ze moeten het gedrag dat zij van hun kind wensen zelf voorleven. Liefdevol, sensitief, empatisch en responsief gedrag door de ouders zal leiden tot hetzelfde gedrag in hun kinderen.
WYSIWYG (what you see is what you get, ''wat je ziet is wat je krijgt'', een computerterm die aangeeft dat je bij het opmaken van bijvoorbeeld een document gelijk precies ziet wat de uiteindelijke opmaak zal zijn, in plaats dat je alleen codes in computertaal ziet) zou je voor ouders kunnen vertalen naar What You Show Is What You Get. We hebben er overigens ook prima Nederlandse spreekwoorden voor: ‘’Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet’’ of: ‘’Wat je zaait zul je oogsten’’. Wil je zelf met respect worden behandeld? Behandel anderen met respect en je zult het terug krijgen. Wil je zelf niet alleen gelaten worden als je verdriet hebt? Laat dan ook je hulpeloze verdrietige baby niet alleen in zijn ellende. Wil jij dat mensen eerlijk tegen je zijn? Wees zelf eerlijk en oprecht. Wil jij gehoord worden? Luister naar de ander.
Fluisteren? Ik heb vroeger geleerd dat fluisteren in gezelschap erg onbeleefd is. Fluisteren heeft iets stiekems. Fluisteren in de ‘’therapeutische’’ betekenis is manipulatief. En als je manipuleert naar kinderen toe, zou je dat gedrag zo maar eens vroeg of laat terug kunnen krijgen. En dat is vast niet dat wat gij wilt dat u geschiedt.
Waar we het decennialang moesten stellen met alleen een paardenfluisteraar, gevolgd door een hondenfluisteraar van twijfelachtig allooi, vliegen de fluisteraars ons nu om de oren. Gehandicaptenfluisteraar, paardenfluisteraar, hondenfluisteraar, leeuwenfluisteraar, immofluisteraar, konijnenfluisteraar, fluisteraar, hanenfluisteraar, karperfluisteraar en babyfluisteraar: een bloemlezing van twee pagina’s met hits op Google. letterlijk is een fluisteraar natuurlijk gewoon iemand die heel zachtjes praat. In al de eerder genoemde namen (met uitzondering van enkele die kennelijk als grap of parodie zijn bedoeld) wordt iemand bedoeld die het object van het fluisteren begrijpt, kan beïnvloeden en aanzetten tot gewenst gedrag. In het geval van de paarden- en hondenfluisteraars zijn het mensen die het normale, natuurlijke gedrag van hun doeldiersoort hebben bestudeerd en zich zelf gedragen als de leider van de leefgroep om zo het dier aan te zetten tot het gewenste gedrag. Het door de mens gewenste gedrag, wel te verstaan. Allerlei vormen van fluisteren met mensen richten zich op manieren van communiceren met mensen die nog niet, niet of niet meer kunnen spreken, waarbij soms baby’s, peuters, comateuze patiënten, zwaar mentaal gehandicapten en mensen met palliatieve zorg voor het gemak over één kam worden geschoven.
Waar ik bij allerlei andere vormen van mensenfluisteren denk ‘’whatever’’ ~rolt ogen~ en ''pick your battle'' ~haalt schouders op~ maak ik me bij babyfluisteraars zorgen. Zwaar generaliserend wil ik hier toch stellen dat het bij het grootste deel van dit soort therapeuten (en ik schaar hieronder ook de vele varianten van supernanny’s) gaat om mensen zonder specifieke opleiding in het veld van kinderlijke ontwikkeling, psychologie of pedagogiek en dat het doel over het algemeen is het kind te bewegen tot maatschappelijk aanvaardbaar of gewenst gedrag. Net als bij de honden van hondenfluisteraar Cesar gaat het erom iemand te vormen die zich zo gedraagt dat het voor de andere bewoners van een huis aangenaam is. En waar dit een waardevolle interventie kan zijn wanneer het gaat om ontspoorde paarden en honden, en misschien zelfs bij kinderen waarbij het in de eerdere opvoeding fout is gegaan, is het zeker niet de beste manier om kinderen vanaf de geboorte te behandelen en benaderen, als primaire opvoedingsmethode.
Wat een mensenbaby en –peuter nodig heeft is niet fluisteren maar luisteren. Liefdevol, sensitief, empatisch, responsief luisteren. Luisteren met alle zintuigen op een basis van realistische kennis over wat een baby is en hoe hij werkt. Dan zal de baby of de peuter (ook als hij nog niet met woorden kan praten) vertellen wat hij voelt en nodig heeft. De sensitieve, responsieve ouder kan daar dan adequaat op reageren en de baby of peuter geven wat hij nodig heeft. Baby’s zullen al heel snel hun gedrag gaan spiegelen aan het gedrag dat zij ervaren. Peuters zijn daar al erg ervaren in: ze vertonen gedrag wat van hen wordt verwacht, omdat ze het gedrag dat zij om hen heen zien en ervaren spiegelen. Ouders hoeven dus helemaal niet te fluisteren om bepaald gedrag voor elkaar te krijgen: ze moeten het gedrag dat zij van hun kind wensen zelf voorleven. Liefdevol, sensitief, empatisch en responsief gedrag door de ouders zal leiden tot hetzelfde gedrag in hun kinderen.
WYSIWYG (what you see is what you get, ''wat je ziet is wat je krijgt'', een computerterm die aangeeft dat je bij het opmaken van bijvoorbeeld een document gelijk precies ziet wat de uiteindelijke opmaak zal zijn, in plaats dat je alleen codes in computertaal ziet) zou je voor ouders kunnen vertalen naar What You Show Is What You Get. We hebben er overigens ook prima Nederlandse spreekwoorden voor: ‘’Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet’’ of: ‘’Wat je zaait zul je oogsten’’. Wil je zelf met respect worden behandeld? Behandel anderen met respect en je zult het terug krijgen. Wil je zelf niet alleen gelaten worden als je verdriet hebt? Laat dan ook je hulpeloze verdrietige baby niet alleen in zijn ellende. Wil jij dat mensen eerlijk tegen je zijn? Wees zelf eerlijk en oprecht. Wil jij gehoord worden? Luister naar de ander.
Fluisteren? Ik heb vroeger geleerd dat fluisteren in gezelschap erg onbeleefd is. Fluisteren heeft iets stiekems. Fluisteren in de ‘’therapeutische’’ betekenis is manipulatief. En als je manipuleert naar kinderen toe, zou je dat gedrag zo maar eens vroeg of laat terug kunnen krijgen. En dat is vast niet dat wat gij wilt dat u geschiedt.
Eurolac Flits! met label responsief ouderschap, ouderschap, luisteren. Deze links leiden naar lijsten met blogs met deze labels. Klik op de plaatsjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.
